فصلنامه

---

زمینه و هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی و روان‌شناختی مؤثر بر میزان مصرف مواد آرایشی در بین دانشجویان دختر بوده است.
روش اجرا: ۲۵۰ نفر از دانشجویان دختر دانشگاههای علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های پژوهش پاسخ دادند. در این پژوهش از پرسش‌نامه شخصیتی NEO جهت سنجش ویژگی‌های شخصیتی آزمودنی‌ها استفاده شد. عوامل اجتماعی که در این پژوهش به‌عنوان متغیر مستقل مورد بررسی قرار گرفتند عبارت بودند از مدیریت بدن، مصرف رسانه، دینداری، پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و پذیرش اجتماعی.
یافته‌ها: رابطه‌ی متغیر‌های مدیریت بدن، مصرف رسانه، دینداری، پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و پذیرش اجتماعی با میزان مصرف مواد آرایشی معنادار بود. هم‌چنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش‌بین ۴۱% از واریانس میزان مصرف مواد آرایشی را تبیین می‌کنند و متغیر مدیریت بدن بهترین پیش‌بین بوده است.
نتیجه‌گیری: عامل اجتماعی مهم‌تر از ویژگی‌های شخصیتی در مصرف مواد آرایشی توسط دانشجویان دختر می‌باشند.

---

زمینه و هدف: سرطان پوست از بدخیمی‌های شایع در دنیا است که با ناتوانی بالا و مرگ‌ومیر نسبتاً پایین همراه است. سرطان سلول‌های قاعده‌ای (Basal Cell Carcinoma [BCC]) شایع‌ترین نوع این سرطان است که میزان بروز آن رو به افزایش می‌باشد. هدف این مطالعه بررسی میزان بروز سرطان پوست در سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ در استان مرکزی است.

روش اجرا: در این مطالعه‌ی همه‌گیرشناسی که در آن از داده‌های ثبت سرطان استان مرکزی استفاده شده است، میزان‌های بروز خام در هر۱۰۰ هزار نفر و میزان بروز استانداردشده‌ی سنی نیز از روش استانداردسازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. توصیف و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS، Excel و WinPepi انجام شد.

یافته‌ها: در استان مرکزی ۹۵۸ بیمار مبتلا به سرطان پوست طی سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ به ثبت رسیده است، که در طی این سال‌ها میزان بروز استانداردشده‌ی سنی به‌ترتیب ۲۱,۵۴، ۱۲,۰۶، ۱۳,۷۹، ۱۸,۲۹ و ۱۵,۷۹ مورد در هر صد هزار نفر به دست آمد که نتایج نشان‌دهنده‌ی عدم وجود تغییرات معنادار در روند بروز بیماری در طی پنج سال مطالعه است (۰,۱۱۴=P). افراد بالای ۸۰ سال بیشترین میزان بروز را داشتند.

نتیجه‌گیری: سرطان پوست در مردان بیشتر از زنان و در بیشتر موارد در سنین بالا دیده می‌شود، لذا باید برنامه‌های غربالگری جهت تشخیص زودرس این بیماری در مراحل اولیه آن، در مردان مسن، به‌ویژه آنان که به‌واسطه‌ی شغل‌شان در مواجهه زیاد با نور آفتاب قرار داشته‌اند، صورت گیرد.

---

زمینه و هدف: سرطان پوست از شایع‌ترین سرطان‌ها در جهان است که باعث مرگ‌ومیر و هزینه‌های درمانی فراوانی می‌شود. برای پیش‌گیری از رخداد این سرطان نیاز به اطلاعاتی درباره‌ی بروز و روند تغییرات آن در مناطق مختلف می‌باشد. مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی فراوانی و روند تغییرات بروز سرطان پوست در استان تهران انجام شد.

 

روش اجرا: در این مطالعه‌ی مقطعی، اطلاعات لازم از داده‌های ثبت و اطلاعات سرطان منتشرشده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۸ استخراج شده، میزان‌های بروز سنی و جنسی محاسبه و روندی از بروز بیماری به تفکیک جنس و گروه‌های سنی در طی این مدت تعیین شد.

 

یافته‌ها: در مقطع زمانی مطالعه، ۷۴۲۹ تعداد مورد سرطان پوست رخ داده که ۴۸۰۷ مورد در مردان و ۲۶۲۲ مورد در زنان بوده است. بر این اساس، میزان بروز سرطان پوست در تهران دارای روندی صعودی بوده و میزان بروز آن در زنان و مردان به‌ترتیب  از ۹۹_/۸ و ۵۲_/۱۱ در سال ۱۳۸۳، به ۰۳_/۱۸ و ۱۶_/۲۸ در سال ۱۳۸۷ رسید. هم‌چنین با افزایش سن، میزان بروز سرطان پوست در هر دو جنس افزایش ‌یافته و بروز آن در مردان بالاتر از زنان بود.

 

نتیجه‌گیری: میزان بروز سرطان پوست در تهران در حال افزایش است. این امر می تواند ناشی از پیرشدن جمعیت، عوامل خطرساز محیطی و سبک زندگی باشد. پژوهش‌هایی جامع‌تر برای بررسی عوامل خطرساز این سرطان در تهران ضروری به‌نظر می‌رسد.

---

زمینه و هدف: با توجه به شیوع آفتاب‌سوختگی، عوارض شناخته‌شده و اهمیت پیشگیری از آن، مقایسه‌ای بین یک کرم ضدآفتاب برند خارجی با ۶۰SPF= (کرم الف) با یک کرم ضدآفتاب ایرانی با ۵۰ SPF= (کرم ب)، روی گروهی از کوهنوردان شیراز در سال ۱۳۹۶ انجام شد.
 
روش اجرا: این کارآزمایی بالینی روی ۵۰ نفر انجام گرفت. یک طرف صورت هر فرد به‌عنوان گروه مورد و طرف دیگر به‌عنوان شاهد انتخاب و به میزان ۴/۰ میلی‌لیتر از کرم ضدآفتاب الف به طرف مورد و همین مقدار از کرم ب روی طرف شاهد قرار گرفت. شرکت‌کنندگان در این تحقیق ۵ ساعت در معرض آفتاب قرار داشتند. ارزیابی، ۳ ساعت بعد از شروع توسط متخصص بیماری‌های پوست و ۲۴ ساعت بعد توسط خود شرکت‌کنندگان براساس اریتم، سوزش، خارش و رضایت از فرآورده‌ها انجام شد. اطلاعات به‌دست‌آمده با آزمون‌های MC Nemar و مربع کای بررسی شدند.
 
یافته‌ها: کرم ب در ۲_/۸۲% و کرم الف در ۲_/۷۶% موارد موجب پیشگیری از آفتاب‌سوختگی شدند. هم‌چنین میزان رضایت‌مندی شرکت‌کنندگان از کرم ب، ۹۵% و از کرم الف ۸۲% بود. ضدآفتاب الف و ب در پیش‌گیری از آفتاب‌سوختگی تفاوت چندانی نداشتند اما ازنظر سوزش و خارش و نیز میزان رضایت مصرف‌کنندگان، کرم ضدآفتاب ب، بهتر عمل کرده بود.
 
نتیجه‌گیری: در مجموع کرم ضدآفتاب ب ازنظر عوارض و رضایت‌مندی مصرف‌کننده بهتر بود.