فصلنامه

حکمای طب سنتی با تکیه بر مشاهدات بالینی خود و تجربه‌ی گذشتگان به تبیین ساختار و عملکرد تک‌تک اعضای بدن پرداخته که در این میان، پوست به‌دلیل در دسترس‌بودن و تظاهرات بالینی مشهود، از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. این مطالعه با هدف بررسی منشأ جنینی، آناتومی و فیزیولوژی پوست از دیدگاه مکتب طب سنتی ایران و بررسی تطبیقی اجمالی آن با دیدگاه مکتب طب رایج انجام شده است. ابتدا داده­ها با کلیدواژه­های مربوطه از کتب معتبرطب سنتی ایران است اخراج و سپس جست‌وجو در پایگاه‌های علمی
Google scholar، PubMed و Scopus صورت گرفت. در دیدگاه طب ایرانی پوست از حیث منشأ جنینی درحقیقت عضوی شبیه به عصب است و دارای قوام بافتی معتدل بوده که از ترکیب لیف و پایانه­های عصبی، گوشت و رگ‌های باریک شکل گرفته است. ازجمله مهم‌ترین عملکردهای پوست در این دیدگاه می‌توان به مکانیسم محافظتی پوست، تهویه و تنظیم حرارت بدن، حس لامسه و دفع بخشی از فضولات بدن اشاره نمود. در منابع طب نوین پوست به لایه­های اپیدرم، درم و هیپودرم تقسیم شده و لایه‌ی اپیدرم مشابه بافت عصبی منشأ اکتودرمی دارد. محافظت از بدن، فعالیت حسی، تنظیم دمای بدن، تبادل گازها، جذب اشعه‌ی فرابنفش و دفع الکترولیت‌های اضافی بدن به‌عنوان اهم عملکرد پوست از دیدگاه طب رایج قلمداد می‌گردد. با بررسی اجمالی در زمینه‌ی منشأ جنینی، ساختار و عملکرد پوست چنین استنباط می‌گردد که در بسیاری ازجهات، بین دیدگاه‌های این دو مکتب طبی تشابهات جدی دیده می­شود.